Zo maak je slim gebruik van de jubelton als je nog geen huis gevonden hebt

De jubelton verdwijnt per 1 januari 2023. Vanaf dan is het niet meer mogelijk om belastingvrij een schenking tot 106.671 euro te ontvangen voor de aankoop van een huis. Nog geen koopwoning gevonden? Geen paniek: er zijn een paar manieren om tóch nog van deze regeling gebruik te kunnen maken. Maar dan moet je wel snel zijn.

"Politiek gezien zat de jubelton niet meer lekker", zegt Tjarko Denekamp, vermogensadviseur van ABN AMRO. "De woningmarkt was natuurlijk oververhit en het creëert een vermogensongelijkheid. Daarom is besloten dat deze eenmalige verhoogde vrijstelling voor de aankoop van een woning verdwijnt. In 2023 wordt de vrijstelling verlaagd naar 28.947 euro." Dat is de grens van de reguliere verruimde vrijstelling voor schenkingen.

Dat wil overigens niet zeggen dat je vanaf 2023 niet meer mág schenken. "Je mag nog steeds zo veel schenken als je wil", zegt Marga Lankreijer-Kos, hypotheekexpert van Independer. "Alleen betaal je over het niet-vrijgestelde deel dan schenkbelasting. Het percentage hangt af van de hoogte van het schenkbedrag en van wie je het geld krijgt."

Als je dus meer dan 28.947 euro wil schenken, dan kan het aantrekkelijk zijn om nog vóór 1 januari 2023 gebruik te maken van de jubelton.

Nu schenken, maar pas in 2024 een woning kopen

"De bel van de laatste ronde is geluid", zegt Denekamp. "Je kunt twee dingen doen als je een fors bedrag wil schenken. Laten we voor het gemak uitgaan van een ton. Het bedrag wordt voor het einde van dit jaar overgemaakt. Dan moet deze jubelton vóór 31 december 2024 worden besteed aan een eigen woning", licht hij toe.

"Er zijn natuurlijk wel een paar voorwaarden. Zo moet de ontvanger tussen de achttien en veertig jaar zijn. Die heeft dan nog twee volle jaren in de zoektocht naar een huis. Lukt dat toch niet, dan moet de ontvanger het geld teruggeven óf in 2025 alsnog schenkbelasting betalen volgens de regels van 2022.

"Lankreijer-Kos: "Een tijdje geleden zou je je misschien wel hebben afgevraagd of je er wel tussen zou komen op de woningmarkt. Maar nu zijn er meer kansen voor starters. Zeker met deze uitloopperiode." Denekamp: "Stel dat een kind nog studeert, dan zou je wel alvast kunnen schenken om nog gebruik te kunnen maken van deze vrijstelling."

Een andere optie: splits de schenking

Een andere optie is om het schenkbedrag op te splitsen. "Misschien vind je het in één keer overboeken wel een grote stap", zegt Denekamp. "Dan is de andere route om nu nog voor het einde van het jaar een deel over te maken en volgend jaar het andere deel."

"Je mag de schenking namelijk over twee jaar spreiden. Het is handig als je dan bijvoorbeeld in 2022 een bedrag van 27.231 euro (het reguliere eenmalig vrijgestelde schenkbedrag) schenkt en eventueel in 2023 de rest. Want komt het restant er toch niet, dan heb je toch de reguliere verruimde vrijstelling van 2022 volledig benut. Maar, dat moet een ouder natuurlijk wel kunnen en willen schenken."

Maak het papierwerk in orde

Hoe je het ook wendt of keert: wil je nog gebruikmaken van de jubelton, dan moet je voor het einde van dit jaar in actie komen. Nog dit jaar moet je de schenking ontvangen hebben. Alleen hoef je je dan misschien iets minder zorgen te maken in de zoektocht naar een koopwoning.

"Je hoeft daarvoor niet per se naar een notaris", zegt Lankreijer-Kos. "Maar het is wel verstandig om dit samen schriftelijk vast te leggen of in samenwerking met een adviseur. Daarin kun je ook ontbindende voorwaarden opstellen. Bijvoorbeeld dat het geld teruggestort moet worden als het geld niet aan een koopwoning besteed wordt."

Ook moet je bij de Belastingdienst een aangifte schenkbelasting invullen. "Als je gewoon aan alle voorwaarden voldoet, hoef je dat niet te betalen", zegt Denekamp, "Maar het formulier moet wel ingevuld zijn. Dat moet vóór 1 maart 2023 gebeurd zijn. Al zou ik adviseren om het gewoon meteen in te vullen."

Voordeel voor rijke families verdwijnt

Het grote voordeel van de jubelton is dat je van iedereen tot 106.671 euro belastingvrij kunt krijgen. Als je het geld dus maar besteedt aan een eigen koopwoning of aflossing van je hypotheekschuld. Je kunt het geld krijgen van je opa en oma, een rijke oom, een goede vriend of je ouders. Dat voordeel voor rijke families verdwijnt dus met de afschaffing van de jubelton.

De jaarlijkse vrijstellingen blijven wel bestaan: in 2023 voor kinderen 6.035 euro en 2.274 euro voor anderen. Daarboven geldt de schenkbelasting. Het percentage schenkbelasting is afhankelijk van degene van wie je het bedrag ontvangt. Zo betaal je over een schenking van je ouders boven de vrijstelling minstens 10 procent belasting. Bij een schenking van overige familie gaat het om minstens 18 procent belasting. 

Door Robert Hüsken, NU.nl